Het formuleren en hebben van een missie en visie biedt focus en houvast aan een organisatie. Het kan helpen bij het nemen van strategische beslissingen, zorgt voor gemeenschappelijke doelen en vormt de basis voor concrete acties.
Hoewel beide begrippen vaak in één adem genoemd worden, is er wel degelijk een verschil. Bij het formuleren van een missie ligt de aandacht op de organisatie zelf, terwijl een visie marktgericht is. In tabel 1 staat beknopt weergegeven welke verschillen er zijn.
In deze korte notitie staat omschreven wat een visie en missie precies zijn, wat er nodig is om tot een visie en missie te komen, welke methoden er gebruikt kunnen worden en welke punten van aandacht bij het opstellen van de missie en visie belangrijk zijn. Aan het eind staan nog enkele voorbeelden van missies en visies van andere organisaties.
Aanpak
Opstellen kernwaarden
Om de missie en visie op te stellen kan het helpen om eerst de kernwaarden van de stichting op te stellen. Waar staan we voor en welke idealen streven we naar? Het zijn de grondbeginselen en de drijfveren van de stichting. Ieder bestuurslid kan voor zichzelf een lijst van kernwaarden opstellen die de stichting zou moeten vertegenwoordigen. Ga vervolgens met elkaar in gesprek over welke kernwaarden essentieel zijn en welke de grondslag vormen voor de stichting.
Klik hier voor voorbeelden van kernwaarden
Opstellen missie en visie
Nu de kernwaarden helder zijn, kan het opstellen van de missie en visie beginnen. In onderstaande alinea’s staat beschreven wat beide begrippen precies inhouden en welke methoden gebruikt kunnen worden en eventuele punten van aandacht bij het schrijven.
Missie
De missie is de opdracht van de stichting in het bereiken van de visie. De missie zegt iets over wie je bent, wat je doet en vooral waarom je het doet. Het is de bijdrage die je levert om de verandering die je beoogt te bereiken. Met een missie straal je je identiteit, kernwaarden en bestaansrecht uit. De visie kan dan volgen uit de lijn van de gestelde missie.
Om de missie op te stellen is het belangrijk om tenminste drie vragen te beantwoorden:
Wat zijn de kansen of behoeften waaraan we willen voldoen? (het doel van de stichting)
Wat doen we om deze behoefte te vervullen/welke dingen doen we? (de activiteiten van de stichting)
Welke principes en overtuigingen sturen onze stichting? (de waarden van de stichting)
Visie
De visie kan bepaald worden aan de hand van het grotere doel van de stichting en hoe de toekomst eruit moet gaan zien. Het gaat om een lange termijn gedachtegoed, waarbij het mogelijk is om groot te dromen. Een visie is dus geen concreet reëel plan, maar een stip op de horizon waarnaar gestreefd wordt.
Model om een visie op te stellen
BHAG model (Big Hairy Audacious Goal)
Het BHAG-model is een model waarmee organisaties op zoek gaan naar een groot, gewaagd doel en werd bedacht door Jim Collins. Dit model brengt de passie, kunde en het rendement van de organisatie bij elkaar om een gewaagde lange termijn doelstelling te bepalen.
Een BHAG maak je door drie vragen te beantwoorden:
Waar zijn jullie enorm gepassioneerd over?
Waar kunnen jullie de allerbeste van de wereld in zijn?
Waar halen jullie je omzet uit? Ofwel welke betekenis heeft omzet of rendement voor jullie als stichting? Op welke manier komt dit tot uiting?
Hieruit volgt een groot ideaal: jouw visie voor jezelf, het werkveld of de stichting.
Punten van aandacht
Een goede missie
- Zorg ervoor dat jullie achter de missie staan.
- Een goede missie is kort en bondig.
- Onderzoek missies van andere organisaties of stichtingen, maar zorg ervoor dat de eigen missie authentiek is.
- Maak de missie realistisch, haalbaar en concreet.
- Een goed omschreven missie blijft door de tijd heen relevant en vertegenwoordigd ook de toekomstige waarden van de stichting.
Haalbare doelen
Om jullie missie en visie uit te kunnen voeren, worden uiteidenlijk doelen geformuleerd. Bij het schrijven van deze doelen is het belangrijk om de doelen SMART te formuleren. Dit betekent dat ze voldoen aan een aantal criteria, zodat de doelen daadwerkelijk haalbaar zijn. SMART staat dan ook voor:
- Specifiek → Beschrijf je doel concreet, geef bijvoorbeeld getallen of percentages
- Meetbaar → Je moet je doel kunnen ‘meten’, omzet is bijvoorbeeld makkelijk te meten
- Acceptabel → Is er draagvlak voor jouw doel?
- Realistisch → Jouw doel moet wel realistisch zijn, ga geen doelen stellen die eigenlijk niet haalbaar zijn. Je kan bijvoorbeeld niet als doel stellen dat je binnen een week 100 klanten hebt als je een ontwerpbureau begint.
- Tijdgebonden → Wanneer moet jouw doelstelling behaald zijn.
Bronnen
- Yacht (2022). Het belang van een inspirende visie ontwikkelen en formuleren. Verkregen via yacht.nl.
- Kamer van Koophandel (2022). Visie, missie en strategie: strategisch plan in 3 stappen. Verkregen via kvk.nl.
- Harvard bussiness review (2022). Building your Company's Vision. Verkregen via hbr.org.
- Ondernemingsplan Handleiding (2022). Missie, Visie & Doelstellingen. Verkregen via ondernemingsplanhandleiding.nl.
- Edward L. Powers (2012). Organizational Mission Statements Guidelines Revisited. Verkregen via researchgate.net.
- Shannon Bowen (2018). Mission and Vision. Verkregen via researchgate.net.
